Programi legjislativ i Qeverisë është pjesë e planit vjetor të punës dhe përfshinë aktivitetet legjislative të Qeverisë gjatë vitit përkatës. Qeveria e Kosovës ka publikuar programin legjislativ 2020 me 16 qershor derisa me 19 qershor ka miratuar Planin e punës së Qeverisë 2020 dhe Planin indikativ të punës për vitet 2021-2022. Të gjitha këto në kuadër të Programit të Qeverisë 2020-2023.

Programi legjislativ i Qeverisë për vitin 2020 përmban gjithsej 129 projektligje që do të propozohen nga 14 ministri dhe zyra e Kryeministrit për miratim në Qeveri. Secili projektligj ka afatin e miratimit në Qeveri për të kaluar pastaj në Kuvend për miratim sipas procedurave parlamentare. Projektligjet e propozuara nga ministritë po ashtu janë të specifikuara nëse janë projektligje për plotësim ndryshimin e ligjeve ekzistuese apo janë projektligje të reja. Sa i përket kësaj të fundit, projektligjet janë të reja në dy kuptime: 1) projektligje për t’u miratuar si ligje që nuk ekzistojnë sot dhe 2) projektligje për t’u miratuar si ligje të cilat nuk plotësojnë/ndryshojnë ekzistueset, por janë ligje komplet të reja dhe që shfuqizojnë në tërësi ligjet paraprake të fushave të njëjta.

Në këtë aspekt, programi në fjalë përmban 37 projektligje (apo 29% e programit) për plotësim ndryshim të ligjeve ekzistuese dhe 92 projektligje të reja (apo 71% e programit) sipas kuptimit të shpjeguar më lartë. Në parim, fakti që programi legjislativ ka më shumë projektligje për t’u miratuar si ligje komplet tjera (të reja) është pozitiv, megjithatë numri kaq i madh i projektligjeve (129) për t’u miratuar në Qeveri bënë që një numër i projektligjeve nuk do të mund të procedohen për miratim në Qeveri. Kjo aq më shumë kur tani jemi në javën e tretë të qershorit dhe nuk kemi më shumë se gjysmë viti deri në fund të 2020. Pastaj, në bazë të trendit në miratimin e projektligjeve në Qeveri (apo edhe ligjeve në Kuvend) ku zakonisht rreth gjysma e projektligjeve arrijnë gjatë vitit të miratohen në Qeveri, atëherë programi legjislativ 2020 është ambicioz. Pra, kur kemi një program legjislativ me numër të madh të projektligjeve dhe që rreth gjysma e tyre nuk arrijnë të miratohen në Qeveri, patjetër që vlerësimet në fund vit do të flasin për mos zbatim të programit legjislativ të Qeverisë.

Nëse shohim ministritë që kanë propozuar 129 projektligjet, numrin më të madh të tyre e kanë Ministria e Financave (MF) me 26 projektligje (25 prej tyre të reja), Ministria e Drejtësisë (MD) me 19 projektligje (15 prej tyre të reja), Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit (MEA) me 17 projektligje (10 prej tyre të reja) dhe Ministria e Tregtisë dhe Industrisë (MTI) me 14 projektligje dhe të gjitha projektligje të reja. Në anën tjetër, ministritë të cilat kanë numrin më të vogël të projektligjeve për t’u propozuar janë Ministria e Mbrojtjes (MM) dhe Ministria e Zhvillimit Rajonal (MZHR) me nga një projektligj.

Tabela 1. Numri i projektligjeve dhe ministritë propozuese të tyre

Sa i përket krahasimit në numër të projektligjeve me programet legjislative të Qeverisë në vitet më herët, vlen të përmendet që Qeveria përmes programit legjislativ në vitin 2019 kishte paraparë 80 projektligje kurse në vitin 2018 kishte paraparë 74 projektligje. Pra, dukshëm numër më i vogël i projektligjeve në dy vitet paraprake edhe pse numri i ministrive kishte qenë 19 dhe 21 në krahasim me Qeverinë aktuale me 16 ministri. Në një periudhë krahasimi nëntë vjeçare (2011-2020), numrin mbi 100 projektligje Qeveria e kishte propozuar përmes programit legjislativ vetëm në vitin 2015 (129 projektligje) dhe 2011 (148 projektligje). Për të parë trendin e propozimeve të projektligjeve nga Qeveritë në periudhën 2011-2020, shih grafin në vazhdim.

 Figura 1. Programet legjislative 2011-2020

Për më shumë, nëse 129 projektligjet i ndajmë sipas sektorëve, shohim që sektori i financave publike edhe ekonomisë ka më së shumti projektligje (33), pastaj sektori i drejtësisë (18), sektori i sigurisë publike (12) dhe sektori i industrisë dhe sektorit privat (10 projektligje). Nëse ndarjen e projektligjeve e ndajmë në 16 sektorë që janë pak a shumë merren si ndarje e mirëqenë e sektorëve, atëherë shpërndarja e tyre nëpër këta sektorë duket kështu:

Figura 2. Ndarja e projektligjeve të programit legjislativ 2020 në 16 sektorë

Demokraci Plus (D+) do të monitorojë zbatimin e planit legjislativ të Qeverisë për vitin 2020, por edhe të planit legjislativ të Kuvendit për vitin përkatës dhe do të nxjerrë shkrime dhe analiza të shkurta mbi zbatimin e tij por edhe të planit të punës në tërësi.